جواد نوروزبیگی تهیهکننده سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»، با بیان این که عاشورا مفهومی مغفول در سینمای ایران است، گفت: متاسفم که بگویم بعد از گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، عاشورا مفهومی مظلوم در سینمای ایران است. برای همین هم بعد از گذشت 40 سال هنوز تولیداتی عاشورایی در سینمای ایران به تعداد انگشتان یک دست هم نرسیده است! درصورتی که در سالهای ابتدایی انقلاب، فیلمی با عنوان «سفیر» ساخته شد که در آن به زندگی قیس بن مظهر پرداخته میشد. این فیلم در زمان خود توانست فروشی خیره کننده در سینمای ایران داشته باشد. این اتفاق می توانست بارها در سینما رخ دهد، اما نمیدانم چرا هیچگاه دیگر چنین تجربهای را در سینما نداشتیم.
تهیهکننده فیلم سینمایی «یک وجب از آسمان» تاکید کرد: برای کم کاری در حوزه موضوعات عاشورایی ممکن است بهانههای مختلفی آورده شود. برای مثال این توجیه که فیلمهای مربوطه بسیار پرهزینه هستند. این گفته درست است، چون انصافاً فیلمی که بخواهد به صورت مستقیم به موضوعات عاشورایی بپردازد، توسط بخش خصوصی امکان ساختش فراهم نیست، اما برای این مسئله راهکاری هم وجود دارد. آنهم اینکه به موضوعاتی اینچنین در قالب داستانهای معاصر پرداخته شود. برای مثال من فیلم «پرواز در شب» رسول ملاقلیپور را مثال میزنم. در این فیلم ما شباهتهای بسیاری را با عاشورا میبینیم بدون اینکه به طور مستقیم به موضوع مورد نظر پرداخته شود.
این تهیهکننده در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد: موضوعات عاشورایی در قالب داستانهای معاصر نیز پرداخت است. برای مثال سریال «سفر سبز» را مثال میزنم. این فیلم ظاهراً قصهای عاشقانه دارد که در جامعه امروز رخ میدهد، اما پیامی که در کار مد نظر قرار گرفته، همانی است که بارها در عاشورا به رعایت آن تاکید شده؛ از این دست مثالها باز هم میتوان زد، بنابراین اگر عزم اراده جدی در این زمینه وجود داشته باشد میشود کارهای خوبی را تولید کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا پرداخت مستقیم به عاشورا کارکرد بیشتری دارد یا اینکه نگاه غیر مستقیم به موضوع مورد نظر، میتواند ما را به سر منزل مقصود برساند؟ گفت: از نگاه من کاری که در آن به صورت مستقیم عاشورا روایت میشود، در حقیقت روضه امام حسین(ع) است و مخاطب آن را دوست دارد، بنابراین چنین تولیداتی مسلما جذابیت بصری بیشتری دارند، اما در این رابطه نکتهای وجود دارد، آن هم این که فیلم عاشورایی را باید با تکیه به حمایتهای دولتی ساخت.
نوروزبیگی متذکر شد: وقتی سخن از حمایتهای دولتی میکنیم، بیشتر ذهنها به سمت سازمان سینمایی و بنیاد سینمایی فارابی میرود، درصورتیکه به نظرم بخش مهمی از سینما در گرو حمایت بخشهایی است که عموماً ما به آن دقت نمیکنیم. برای مثال نهادهای فرهنگی در این رابطه نقش مهمی ایفا میکند. این سازمانها میتوانند با حمایت خود از تولیدات عاشورایی قدمی مهمی در رونق این دست تولیدات بردارندف اما متاسفانه ما معمولاً از نقش خود غافل هستیم.
این تهیهکننده تاکید کرد: یکی از بخشهایی که انتظار میرود به رونق فیلمهای عاشورایی در سینما کمک کند، حوزههای علمیه است. حوزههای علمیه در کشور ما متولی موضوعات دینی هستند و آنها هستند که حرف مرجع را در این زمینه میزنند. پس اگر آنها از کارهایی که در این زمینه تولید میشود حمایت کنند، ما اتفاقات خوبی را در سینما شاهد خواهیم بود. در ضمن حمایتهای حوزههای علمیه، کمک میکند تا کار مربوطه از تحریفهایی که ممکن است در این زمینه پیش آید جلوگیری شود.
نوروزبیگی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه فیلم عاشورایی توسط آدمهای به خصوصی باید ساخته شود؟ گفت: به خوب نکتهای اشاره کردید، چون انحصارگرایی در این حوزه بزرگترین سم است. درباره امام حسین(ع) هر هنرمندی که عاشقانه این امام همام را دوست دارد، میتواند کار کند، والا اگر بخواهیم به بهانههای مختلف دایره دید در این حوزه را کاهش دهیم، سینمای مد نظرمان راه به هیچ جایی نخواهند برد. مطلب دیگری که حتما میخواهم درباره آن سخن گویم به حمایت جوانان در این زمینه بر میگردد. ما فیلمسازان جوان بسیاری خوبی داریم که اگر به آنها اعتماد کنیم، آثار منحصر به فردی تولید خواهند کرد، برای همین شرط سنی برای کارهایی تاریخی و اسلامی به نظرم نادیده گرفتن استعداد نو و پویا در سینماست.
وی در انتهای سخنانش تاکید کرد: سالهاست در سینما کار میکنم، اما به شخصه معنا و مفهومی را به عظمت عاشورا سراغ ندارم که ملت ایران اینگونه عاشق آن نباشند، اما در کنار ایرانیان مردم بسیاری از کشورهای دنیا هم امام حسین (ع) را میشناسند و به آن ارادت دارند، زیرا ابا عبدالله به بشریت درس آزادگی آموخت.
نظر شما